İzmir İşçi Direnişleri: Emeğin Gücü

Son dönemde İzmir’de yükselen işçi direnişleri, Türkiye işçi sınıfının tarihindeki kritik bir dönemi işaret etmektedir. İşçi sınıfına yönelik artan saldırılar, sömürü, rant ve yağma politikalarının bir sonucu olarak derinleşen ekonomik kriz, işçileri direnişe yönlendiren başlıca sebepler arasında yer alıyor. Hayat pahalılığı, hükümetin emek karşıtı politikaları ve geleceğe dair belirsizlik, işçi sınıfının mücadeleye olan inancını yeniden canlandırmıştır. Bu direnişler, yalnızca işçilerin hak arayışı değil, aynı zamanda toplumun genelindeki sömürü düzenine karşı bir başkaldırıdır.

İşçi Direnişlerinin Sebepleri ve Ekonomik Zemin

Kapitalist üretim sürecine 3 çeşit “güç” girer. Bunlardan biri makinalardır. Makina, üretim araçları, aslında daha önceki üretimlerde işçi tarafından üretilmiş, maddeleşmiş emektir. Buna cansız emek de diyebiliriz. İkincisi hammaddedir. İster doğadan doğrudan kullanılsın, isterse üzerine emek harcanmış olsun hammadde, kendisi ne ise üretim sonucu ortaya çıkan ürüne o kadar aktarım yapar, o kadar değer ekler. Makinalar da öyledir. Makinayı, her kapitalist, “amortisman” olarak hesaba katar. Ve üretime giren üçüncü güç, canlı insan emeğidir. Emekçinin emek-gücüdür. İşçi, emek-gücünü satar ve karşılığında, kendini geçindirecek mal ve hizmetler için gereken minimum parayı alır. Onun ihtiyacı olan şey, hayatta kalması için gereken maddî şeylerin tüketiminin sağlanmasıdır.

Bugün, işçilerin emeklerinin karşılığında aldıkları ücret, en temel ihtiyaçlarını bile karşılamaktan uzak bir düzeydedir. TÜİK’in gerçeklikten uzak enflasyon verileri ve hükümetin düşük zam oranları, işçi sınıfını yoksulluğa mahkûm etmektedir. Bu ekonomik koşullar, işçi direnişlerinin temelini oluşturmaktadır.

Schneider Elektrik işçileri, MESS’in %40’lık sefalet zammı dayatmasına karşı 25 gün boyunca süren fiili grevle kazandıkları zaferle dikkat çekiyor. Birleşik Metal-İş öncülüğünde gerçekleşen bu grev, işçilerin örgütlülüğünün ve kararlılığının somut bir örneği oldu. İşçiler, ortalama aylık ücretlerini ilk 6 ayda net 56.200 TL’ye, ikinci 6 ayda ise 71.150 TL’ye yükseltti. Ayrıca MESS’in esneklik içeren taleplerini geri çektirdi. Schneider işçilerinin zaferi, yalnızca kendi çalışma koşullarını iyileştirmekle kalmamış, diğer işçi hareketlerine de umut ışığı olmuştur.

İzmir’deki Direnişlerin Önemi

İzmir’deki direnişler, işçi sınıfının yalnızca ekonomik çıkarlar uğruna değil, aynı zamanda burjuvaziye karşı ideolojik bir duruş sergilediğini göstermektedir. Temel Conta işçileri, sendikal haklarını tanınana kadar grevlerini sürdürürken, kadın işçilerin ön saflarda yer alması, mücadelenin toplumsal cinsiyet boyutuna da dikkat çekiyor. Kadın işçiler, “Patronlar bizi susturabileceğini düşündü ama sesimizi yükseltmekten geri durmayacağız,” diyerek kararlılıklarını ortaya koyuyor.

Menemen Belediyesi işçileri ise grevlerin işçi sınıfı için birer okul olduğunu vurgularken, “Artık korkma sırası burjuvazide. İşçi sınıfının mücadelesinden korkan burjuvazi olmalıdır,” açıklamasıyla örgütlü mücadelenin gücünü hatırlatıyor.

Bu mücadeleler, Telus işçilerinin kötü çalışma koşullarına karşı başlattığı sendikal örgütlenme çabaları ve İzmir Büyükşehir Belediyesi taşeron işçilerinin güvenceli çalışma talebiyle süren 15 günlük eylemleriyle birleştiğinde, bölgesel hareketlerin ulusal bir dayanışmaya evrildiğini görmekteyiz. Her biri, emeğin sesini topluma yayarak sınıfsal adalet mücadelesini güçlendirmektedir.

Direnişlerden Alınacak Dersler ve Zaferler

Bu direnişler, işçi sınıfının örgütlenmekten ve ortak mücadeleden asla vazgeçmemesi gerektiğini bir kez daha kanıtlamaktadır. Schneider Elektrik işçilerinin zaferi, yalnızca ekonomik kazanımlar sağlamakla kalmamış, sınıf bilincinin derinleşmesine ve dayanışmanın büyümesine de katkı sunmuştur.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), bu direnişlerin geniş toplumsal etkisine dikkat çekerken, insanca bir yaşam ve adil bir ekonomik düzen için birleşik mücadelenin önemini vurgulamaktadır. TMMOB’nin açıklamalarında ifade edildiği gibi, düşük zam oranları, yüksek vergiler ve temel ihtiyaçlara yapılan fahiş artışlar, yalnızca işçileri değil, mühendislerden emeklilere kadar tüm emekçi kesimleri derinden etkilemektedir. TMMOB, gelir vergisi adaletsizliklerinin giderilmesi, temel ihtiyaçlardan alınan vergilerin kaldırılması ve emeğin korunmasına yönelik politikaların bir an önce hayata geçirilmesi çağrısında bulunmaktadır.

Bu talepler, işçi sınıfının mücadelesiyle birleştiğinde, toplumun genelindeki sömürü düzenine karşı güçlü bir dayanışma zemini oluşturacak ve daha adil bir geleceğin kapılarını aralayacaktır.

Birleşik Emek Cephesi

Kapitalist düzenin yarattığı eşitsizliklere karşı işçi sınıfının ve emekçilerin mücadelesi, yalnızca bireysel kazanımları değil, daha adil ve insanca bir yaşamın inşasını hedeflemelidir. Bu hedef, emeğin sömürüsüne dayalı mevcut sistemin yarattığı adaletsizliklere karşı tüm emek kesimlerinin ortak bir mücadele cephesi kurmasıyla mümkün olacaktır. Üretim araçlarının ve kaynakların toplumun ortak ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik kullanılması, adil bir düzenin temel taşıdır.

Eşit, özgür ve bilimsel bir geleceğin inşası, planlı bir kalkınmayı ve kaynakların etkin kullanılmasını gerektirir. Bu doğrultuda, ekonomik büyüme değil, toplumsal refah odaklı bir üretim anlayışı benimsenmelidir. Üreten bir toplum hedefi, bilimin yol göstericiliğiyle emeği esas alarak şekillenmelidir. Çalışma yaşamında gelir adaleti, iş güvencesi ve insanca çalışma koşullarının sağlanması, sadece bir hak değil, aynı zamanda toplumsal ilerlemenin ön koşuludur.

Toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesi de bu cephede özel bir yere sahiptir. Kadınların iş hayatında ve toplumsal yaşamda karşılaştıkları ayrımcılık ve eşitsizlikler, dayanışma ile aşılabilir. Kadın emeğinin görünür kılındığı, eşit hakların sağlandığı bir düzen, toplumun bütün kesimlerini güçlendirecek ve çalışma yaşamını daha insani hale getirecektir.

Sonuç olarak, emeğin ve toplumun ihtiyaçlarını merkeze alan bir düzen inşa edilmelidir. Adalet, dayanışma ve eşitlik ilkeleriyle ilerleyen bu mücadele, yalnızca emekçilerin haklarını savunmakla kalmayacak, aynı zamanda daha özgür ve insanca bir geleceğin temellerini atacaktır.

Sonuç: Dayanışma ve Mücadele ile Yeni Bir Gelecek

İzmir’deki işçi direnişleri, kapitalizmin sömürü düzenine karşı verilen mücadelede önemli bir yer tutmaktadır. Schneider Elektrik, Temel Conta, Telus ve İzBB işçileri gibi farklı sektörlerdeki mücadeleler, işçi sınıfının kendi gücüne güvenmesi gerektiğini ve örgütlü bir mücadelenin en zor şartlarda bile kazanımlar elde edebileceğini ortaya koymaktadır.

TMMOB’nin de ifade ettiği gibi, krizden çıkışın yolu birleşik bir mücadele ve dayanışmayı büyütmekten geçmektedir. “Direne direne kazanacağız” sloganı, artık yalnızca bir umut değil, emeğin gücünün somut bir kanıtıdır. Bu mücadeleler, işçilerin ve halkın haklarını savunarak kazandıkları zaferlerin, toplumsal dönüşüm için bir yol haritası sunduğunu göstermektedir.

Emeğin gücü ve dayanışmanın sıcaklığı, yalnızca bireysel kazanımları değil, halkın geleceğini yeniden inşa etme umudunu da taşımaktadır.